Vanh Nguyen

Trong bối cảnh suy thoái kinh tế, việc tìm kiếm các cơ hội đầu tư an toàn nhưng vẫn mang lại lợi nhuận là một thách thức lớn đối với các nhà đầu tư. Suy thoái kinh tế thường kéo theo sự biến động mạnh mẽ của thị trường, sự sụt giảm giá trị tài sản, và gia tăng rủi ro tài chính. Tuy nhiên, không phải mọi lĩnh vực đầu tư đều chịu tác động tiêu cực như nhau. Một số loại tài sản có thể giữ được giá trị, thậm chí tăng trưởng trong những giai đoạn kinh tế khó khăn. Vì vậy, việc lựa chọn các kênh đầu tư phù hợp để đảm bảo an toàn và vẫn sinh lợi nhuận là một yếu tố quan trọng giúp nhà đầu tư vượt qua thời kỳ suy thoái. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá những chiến lược và lĩnh vực đầu tư tiềm năng, nhằm giúp nhà đầu tư đưa ra những quyết định sáng suốt trong thời kỳ kinh tế bất ổn.

Suy thoái kinh tế là gì?

Theo lý thuyết kinh tế, tình trạng suy thoái (Recession) là sự suy giảm trong các hoạt động kinh tế nói chung, biểu hiện rõ ràng qua việc sụt giảm GDP trong hai quý liên tiếp. Tuy nhiên, tiêu chuẩn để định nghĩa suy thoái vẫn chưa được thống nhất hoàn toàn. Ví dụ, Cơ quan Nghiên cứu Kinh tế Quốc gia Mỹ (NBER) cho rằng suy thoái kinh tế là sự sụt giảm hoạt động kinh tế kéo dài trong nhiều tháng, chứ không chỉ giới hạn ở hai quý.

Tuy nhiên, nhìn chung, các chuyên gia đều đồng ý rằng suy thoái kinh tế liên quan đến sự suy giảm đồng thời của nhiều chỉ số kinh tế như việc làm, đầu tư và lợi nhuận doanh nghiệp. Trong các thời kỳ suy thoái, rủi ro lạm phát hoặc giảm phát cũng dễ dàng xuất hiện, tạo ra những thách thức nghiêm trọng cho nền kinh tế.

Nếu suy thoái kéo dài và trở nên trầm trọng, nó có thể dẫn đến khủng hoảng kinh tế (Depression), giống như cuộc Đại Suy Thoái vào thập niên 1930 hoặc cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 khi thị trường tài chính sụp đổ, gây ra tác động vô cùng lớn và sâu rộng đến toàn xã hội.

Các nền kinh tế theo định hướng thị trường có đặc điểm là tăng giảm theo chu kỳ kinh tế, nhưng sự suy giảm thực tế (suy giảm các hoạt động kinh tế) không thường xuyên xảy ra. Bởi vậy, khi các hoạt động kinh tế suy giảm, được biểu hiện qua các chỉ số như GDP giảm, lạm phát tăng giảm bất thường hay tỷ lệ thất nghiệp phi mã, đều báo hiệu nền kinh tế đang gặp vấn đề nghiêm trọng.

Nguyên nhân chính xác của suy thoái kinh tế vẫn còn là đề tài tranh cãi giữa các chuyên gia. Tuy vậy, những nhà hoạch định chính sách thường cho rằng suy thoái kinh tế thường bị tác động bởi nhiều yếu tố, từ đổ vỡ thị trường tài chính, chiến tranh thương mại, đình trệ nguồn cung, bong bóng thị trường xì hơi cho đến các thiên tai và dịch bệnh.

Các nhà tâm lý học cũng cho rằng hiệu ứng bầy đàn và sự sợ hãi của công chúng khi nền kinh tế đi xuống sẽ kích thích suy thoái. Doanh nghiệp sa thải nhân viên và hạn chế đầu tư để tiết kiệm vốn, trong khi người dân hạn chế chi tiêu và đầu tư để tiết kiệm ngân sách sinh hoạt, góp phần làm tình hình kinh tế thêm trầm trọng.

Một nguyên nhân khác có thể kích hoạt suy thoái là tỷ lệ nợ quá cao, dẫn đến việc thị trường tài sản như chứng khoán và bất động sản xì hơi. Khi nợ nhiều, doanh nghiệp và người tiêu dùng phải sử dụng thu nhập để trả nợ thay vì chi tiêu hoặc đầu tư, làm suy yếu nền kinh tế.

Để đối phó với suy thoái kinh tế, chính phủ thường áp dụng các chính sách vĩ mô như tăng cung tiền, giảm thuế và tăng cường chi tiêu công. Tuy nhiên, những chính sách này có thể làm tăng nợ công và thâm hụt ngân sách, để lại nhiều hậu quả trong dài hạn.

Nên đầu tư gì khi khủng hoảng kinh tế?

Khủng hoảng hay suy thoái kinh tế nói chung đều có tác động lớn đến nhiều ngành nghề và đời sống của người dân. Hiện tại, Việt Nam vẫn đang ổn định và trong giai đoạn phục hồi kinh tế, nhưng vẫn gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng của dịch bệnh và tình trạng suy thoái, khủng hoảng ở các nước trên thế giới.

Vậy đầu tư gì khi suy thoái kinh tế? Dưới đây là một số gợi ý đầu tư tốt trong thời kỳ kinh tế bất ổn định:

Đầu tư vào tiền mặt

Trong bối cảnh suy thoái và khủng hoảng kinh tế, việc giữ tiền mặt trong thời kỳ bất ổn kinh tế giúp bảo vệ tài sản khỏi những biến động mạnh của thị trường. Đối với những người không có nhiều kiến thức về tài chính hoặc kinh tế, đầu tư vào tiền mặt thông qua việc gửi ngân hàng là một giải pháp an toàn và hiệu quả.

Gửi tiền vào ngân hàng không chỉ đảm bảo an toàn cho khoản đầu tư mà còn mang lại lợi nhuận ổn định thông qua lãi suất tiền gửi. Mặc dù lãi suất có thể không cao bằng các hình thức đầu tư khác, nhưng tính ổn định và an toàn của nó là yếu tố quan trọng giúp nhà đầu tư yên tâm trong giai đoạn suy thoái kinh tế.

Khả năng một ngân hàng phá sản là rất hiếm, đặc biệt ở Việt Nam, nơi chính phủ luôn có các biện pháp bảo vệ và đảm bảo an toàn cho hệ thống ngân hàng. Nhà nước Việt Nam có chính sách bảo hiểm tiền gửi, bảo vệ người gửi tiền trước những rủi ro bất ngờ. Điều này mang lại sự yên tâm cho người dân khi gửi tiền vào ngân hàng, vì biết rằng ngay cả trong tình huống xấu nhất, quyền lợi của họ vẫn được bảo vệ.

Ngoài ra, việc gửi tiền vào ngân hàng còn giúp tăng cường tính thanh khoản của tài sản, cho phép nhà đầu tư dễ dàng rút tiền khi cần thiết mà không gặp phải các rào cản lớn. Điều này đặc biệt quan trọng trong thời kỳ khủng hoảng, khi nhu cầu tiền mặt tăng cao và khả năng tiếp cận vốn nhanh chóng là rất cần thiết.

Tóm lại, trong thời kỳ suy thoái và khủng hoảng kinh tế, giữ tiền mặt và gửi vào ngân hàng là một lựa chọn an toàn và hợp lý. Nó không chỉ bảo vệ tài sản của bạn mà còn mang lại sự yên tâm và ổn định trong giai đoạn đầy biến động.

Đầu tư vào vàng

Tiền và vàng là hai phương tiện trao đổi chính trên thị trường. Trong bối cảnh suy thoái và khủng hoảng kinh tế, khi giá trị tiền tệ có thể giảm sút do lạm phát hoặc các yếu tố kinh tế khác, vàng nổi lên như một đơn vị định giá ổn định nhất. Đầu tư vào vàng vì thế trở thành lựa chọn an toàn và đáng tin cậy.

Vàng không chỉ là một tài sản có giá trị cao mà còn có khả năng giữ giá tốt trong thời gian dài. Đặc biệt, trong các giai đoạn bất ổn kinh tế, giá trị của vàng thường có xu hướng tăng lên. Điều này là do vàng được xem là một “nơi trú ẩn an toàn” khi các nhà đầu tư tìm kiếm các phương tiện bảo toàn tài sản khỏi những biến động của thị trường tài chính.

Một trong những lý do chính khiến vàng giữ giá trị tốt là trữ lượng vàng trên thế giới ngày càng cạn kiệt. Điều này dẫn đến sự khan hiếm và giá trị của vàng ngày càng tăng. Khi nguồn cung hạn chế mà nhu cầu lại cao, giá vàng có xu hướng tăng, giúp bảo vệ và gia tăng giá trị tài sản của người sở hữu.

Nhà đầu tư có thể chọn mua vàng để tích trữ trong thời gian dài vì đặc tính của nó là cất giữ lâu dài mà không bị mất giá theo thời gian. Tuy nhiên, khi đầu tư vào vàng, nên lưu ý lựa chọn vàng miếng thay vì vàng trang sức. Vàng miếng thường có giá trị tích trữ cao hơn và không bị mất giá do chi phí gia công như vàng trang sức. Vàng trang sức thường đi kèm với phí chế tác và không đảm bảo giá trị nguyên chất của vàng, do đó không phải là lựa chọn tối ưu cho việc đầu tư dài hạn.

Nếu bạn có một số tiền không biết đầu tư vào đâu trong giai đoạn suy thoái kinh tế, hãy cân nhắc đến việc đầu tư vào vàng. Không chỉ giúp bảo toàn giá trị tài sản, đầu tư vào vàng còn có tiềm năng mang lại lợi nhuận khi giá vàng tăng lên. Hãy theo dõi thị trường vàng và lựa chọn thời điểm thích hợp để đầu tư nhằm tối ưu hóa lợi ích từ khoản đầu tư của mình.

Đầu tư Forex, kinh doanh tiền tệ, ngoại hối

Đầu tư vào tiền tệ có thể mang tính rủi ro cao, đặc biệt khi nền kinh tế rơi vào suy thoái, nếu bạn không có khả năng phân tích toàn diện về tình hình chính trị và kinh tế toàn cầu. Hiện tại, đồng Đô La Mỹ (USD) vẫn là đồng tiền chủ đạo trong kinh tế thế giới.

Theo bà Hằng Nga, Giám đốc VCBF, tình hình căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc, kết hợp với dịch bệnh chưa kết thúc, các cuộc biểu tình và sự gia tăng nợ chính phủ đã buộc chính phủ Mỹ phải in thêm tiền, dẫn đến việc đồng USD mất giá. Vì thế, về dài hạn, đồng USD không phải là lựa chọn tối ưu để sinh lời tốt. Tuy nhiên, đầu tư vào USD vẫn được xem là khá an toàn.

Trong bối cảnh này, việc nắm giữ USD có thể giúp bảo vệ tài sản khỏi những biến động lớn, nhưng nếu mục tiêu của bạn là tối ưu hóa lợi nhuận, thì cần xem xét thêm các lựa chọn đầu tư khác. Điều quan trọng là phải có chiến lược đầu tư rõ ràng và cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định, đặc biệt trong thời kỳ kinh tế bất ổn.

Đầu tư vào chứng khoán

Dù bạn là người mới bắt đầu hay đã có kinh nghiệm, việc quan tâm và tìm hiểu về lĩnh vực đầu tư chứng khoán là rất cần thiết. Ngay từ bây giờ, hãy học hỏi và nghiên cứu thật kỹ về kênh đầu tư này, vì đây có thể là kênh duy nhất giúp bạn bứt phá và gia tăng số vốn của mình.

Sau khi suy thoái kinh tế qua đi, các công ty thường bắt đầu bán cổ phiếu để huy động vốn cho hoạt động kinh doanh và chi trả cổ tức. Đây là thời điểm lý tưởng để mua cổ phiếu với giá thấp và “bắt đáy” thị trường. Việc đầu tư vào cổ phiếu trong giai đoạn này có thể mang lại lợi nhuận lớn khi thị trường phục hồi.

Tuy nhiên, khi đầu tư vào chứng khoán, bạn không nên theo đuổi chiến lược lướt sóng ngắn hạn mà nên có tầm nhìn dài hạn. Hãy giữ cổ phiếu trong vài năm để giá trị của nó tăng lên, và chỉ bán khi đã đạt được mức lợi nhuận mong muốn. Tránh việc bán ra chỉ vì lợi ích trước mắt. Như câu nói nổi tiếng của tỷ phú Warren Buffett: “Nếu không tìm cách kiếm tiền trong lúc ngủ, bạn sẽ phải làm việc tới khi chết.” Đầu tư chứng khoán là một trong những cách để hiện thực hóa điều này.

Tuy nhiên, không phải 100% người đầu tư đều thành công, vì đây là lĩnh vực tồn tại nhiều rủi ro. Vì vậy, hãy chuẩn bị sẵn sàng tâm lý cho mọi tình huống và luôn có kế hoạch dự phòng. Sự kiên nhẫn, nghiên cứu kỹ lưỡng và chiến lược đầu tư dài hạn sẽ giúp bạn giảm thiểu rủi ro và tăng cơ hội thành công trong thị trường chứng khoán.

Đầu tư vào thương mại điện tử

Đầu tư vào thương mại điện tử có nghĩa là bạn nên tạo ngay cho mình một kênh thương mại điện tử nếu bạn đang kinh doanh bất kỳ mặt hàng nào. Đây là một trong những xu hướng sẽ phát triển mạnh mẽ sau khi suy thoái kinh tế qua đi, cụ thể là sau khi dịch Covid-19 kết thúc. Trong thời kỳ dịch bệnh kéo dài, thói quen mua sắm của người Việt đã chuyển dần sang mua sắm online, và đây chính là cơ hội vàng cho những người kinh doanh.

Bạn có thể bắt đầu bằng cách mở một website mua sắm, tạo một fanpage trên mạng xã hội hoặc đưa sản phẩm của công ty mình lên các sàn thương mại điện tử. Đầu tư ngay từ bây giờ sẽ giúp bạn đón đầu xu hướng và tận dụng cơ hội thị trường. Những điều bạn cần làm bao gồm:

• Học thêm kiến thức về mua bán online và quản lý bán hàng trên mạng: Hiểu rõ các công cụ và nền tảng thương mại điện tử, cũng như cách tối ưu hóa quy trình bán hàng trực tuyến.
• Đầu tư mạnh vào sản phẩm: Đảm bảo cung cấp những sản phẩm chất lượng tốt nhất để tạo sự tin tưởng và hài lòng cho khách hàng.
• Xây dựng hình ảnh, thương hiệu và uy tín: Sử dụng các dịch vụ online tốt nhất để quảng bá và xây dựng thương hiệu. Tạo dựng một hình ảnh chuyên nghiệp và uy tín trên thị trường.

Việc chuẩn bị kỹ lưỡng và đầu tư vào thương mại điện tử ngay từ bây giờ sẽ giúp bạn nắm bắt cơ hội và đạt được thành công trong thời kỳ hậu suy thoái kinh tế.

Đầu tư vào tiền điện tử

Tiền điện tử, hay còn gọi là tiền ảo, là thuật ngữ ngày càng phổ biến trong lĩnh vực tài chính nhưng lại ít được nhiều người dám đầu tư. Đây là hình thức tiền lưu thông trên thị trường mà không phải là hình thức lừa đảo, mà ngược lại, sẽ là xu hướng trong tương lai khi tiền mặt và tiền giấy không còn được ưa chuộng như trước. Đầu tư vào đồng tiền điện tử là một cách hiệu quả để bảo vệ tài sản, ngay cả trong những thời điểm suy thoái và khủng hoảng kinh tế.

Theo các chuyên gia tài chính toàn cầu, tiền điện tử đang trở thành nơi trú ẩn an toàn cho nhà đầu tư, đặc biệt là trong bối cảnh hiện tại căng thẳng với những diễn biến như leo thang xung đột ở Trung Đông, sự giảm mạnh của giá dầu và sự không ổn định của giá vàng. Trái với các thị trường truyền thống, thị trường tiền ảo vẫn duy trì sự ổn định và đã chứng kiến những bước tăng mạnh trong suốt nhiều năm qua.

Điều đặc biệt của đầu tư vào tiền điện tử là sự hỗ trợ từ các công ty lớn, doanh nghiệp và hệ thống thanh toán trực tuyến trên toàn cầu. Chẳng hạn như Paypal và Venmo, những đơn vị này đã bắt đầu chấp nhận và tích hợp các giao dịch tiền điện tử, mở ra tiềm năng lớn cho việc phát triển và sử dụng rộng rãi của loại tiền này trong nền kinh tế số.

Đầu tư vào tiền điện tử không chỉ mang lại sự đa dạng hóa danh mục đầu tư mà còn giúp bảo vệ tài sản trước biến động của thị trường và sự suy thoái kinh tế. Điều này đặc biệt quan trọng khi nhà đầu tư cần tìm kiếm các lựa chọn an toàn và có tiềm năng sinh lời trong môi trường kinh tế bất ổn.

Đầu tư vào bất động sản

Đầu tư vào bất động sản luôn được coi là một lựa chọn tốt, tuy nhiên, điều quan trọng là bạn cần có tính kiên nhẫn và không nên hành động vội vã như “Ôm cây đợi thỏ”. Nhiều người đầu tư vào một mảnh đất hoặc căn nhà nhưng sau một thời gian ngắn, họ thấy giá trị của nó không tăng mà thậm chí có thể bị mất giá, khiến họ buộc phải bán với lỗ hoặc với giá không đủ để bù đắp lại chi phí ban đầu. Điều này là một sai lầm phổ biến trong đầu tư bất động sản.

Hiện nay, với tình hình thị trường bất động sản khó khăn, việc sở hữu một tài sản bất động sản vẫn được coi là một phương án an toàn cho các nhà đầu tư. Tuy nhiên, khi đầu tư vào bất động sản, người ta nên có khả năng đánh giá và tầm nhìn rõ ràng về tương lai của tài sản đó. Các bất động sản có vị trí đắc địa hoặc nằm trong khu vực có tiềm năng phát triển, đặc biệt là những dự án đầu tư hạ tầng lớn, sẽ mang lại lợi ích lớn cho các nhà đầu tư.

Đầu tư vào bất động sản không chỉ đòi hỏi kiên nhẫn mà còn cần có sự nắm bắt chính xác về thị trường và các yếu tố ảnh hưởng. Việc lựa chọn đúng thời điểm và vị trí bất động sản cũng quan trọng không kém để đảm bảo rằng đầu tư của bạn sẽ mang lại lợi nhuận và giữ được giá trị vững chắc trong thời gian dài.

Đầu tư vào bản thân

Có lẽ nhiều người sẽ cho rằng ý kiến này là khá đột phá, nhưng đối với tôi, trong thời kỳ suy thoái kinh tế này, đầu tư vào bản thân là một cách đầu tư thông minh và hiệu quả nhất. Đầu tư vào bản thân có thể hiểu là đầu tư vào những lĩnh vực sau đây:

• Đầu tư về kiến thức: Kiến thức về công nghệ và ngoại ngữ là hai lĩnh vực mà tôi khuyên mọi người nên đầu tư nhiều nhất. Công nghệ đang ngày càng chiếm vai trò quan trọng hơn trong nền kinh tế hiện đại, và việc có kiến thức sâu về công nghệ sẽ giúp bạn cập nhật và áp dụng những tiến bộ mới nhất vào công việc và kinh doanh của mình. Ngoại ngữ cũng là một yếu tố quan trọng để mở rộng tầm nhìn và tăng cơ hội làm việc, hợp tác quốc tế.
• Đầu tư vào sức khỏe: Sau đợt đại dịch này, có lẽ mọi người trên thế giới sẽ đặc biệt quan tâm đến sức khỏe của mình. Đầu tư vào sức khỏe có thể bao gồm việc học một môn thể thao mới, thường xuyên tập gym, hay tham gia lớp học yoga. Duy trì sức khỏe tốt không chỉ giúp bạn có một cuộc sống chất lượng hơn mà còn là nền tảng để bạn làm được nhiều điều cho bản thân và gia đình.

Đây là những loại đầu tư mang lại lợi ích thực sự và có thể tạo ra giá trị lớn cho bạn trong dài hạn. Như câu tục ngữ nổi tiếng nói “Chiếc giường đắt nhất trên thế giới là giường bệnh”, điều đó nhấn mạnh rằng sức khỏe là tài sản vô giá, và nếu không có sức khỏe, bạn sẽ không thể thực hiện được những mục tiêu và ước mơ của mình.

Khủng hoảng tài chính nên giữ tài sản gì?

Trước những biến động của khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế, việc lựa chọn các tài sản an toàn để giữ giá trị là điều mà nhiều nhà đầu tư quan tâm. Dưới đây là một số lựa chọn thông minh có thể xem xét:

Giữ tài sản là tiền mặt hoặc gửi tiết kiệm

“Tiền mặt là vua” trong những thời điểm khủng hoảng, nhưng để giữ an toàn, việc gửi tiền vào ngân hàng là một lựa chọn phổ biến. Lãi suất tiết kiệm hiện nay có thể không cao, nhưng đây là cách đơn giản và an toàn để bảo vệ tài sản trong ngắn hạn.

Giữ tài sản bằng vàng

Vàng luôn được xem là một tài sản trú ẩn an toàn trong các giai đoạn khó khăn của nền kinh tế. Mặc dù giá vàng có thể dao động do yếu tố cung cầu, nhưng nó vẫn giữ được tính thanh khoản cao và là một lựa chọn phổ biến cho các nhà đầu tư muốn bảo vệ giá trị tài sản dài hạn.

Giữ tài sản bằng USD

USD là một trong những đồng tiền mạnh và phổ biến nhất thế giới, thường được sử dụng như một phương tiện thanh toán quốc tế và tài sản trữ giá trị. Dù có biến động, USD vẫn được xem là một lựa chọn an toàn trong thời điểm này, đặc biệt là khi các chính sách nới lỏng tiền tệ được áp dụng.

Giữ tài sản vào chứng khoán

Mặc dù chứng khoán có thể biến động mạnh trong các giai đoạn khủng hoảng, nhưng đây cũng là cơ hội để đầu tư vào các cổ phiếu có tiềm năng phục hồi sau khủng hoảng. Nhà đầu tư có thể xem xét đầu tư vào các công ty lớn, có dòng tiền tốt và tiềm năng phát triển dài hạn, cũng như các công ty nhỏ có tiềm năng tăng trưởng.

Việc lựa chọn tài sản phù hợp trong thời điểm khủng hoảng tài chính là một quyết định quan trọng và cần sự cân nhắc kỹ lưỡng. Tùy vào từng tình huống cụ thể, nhà đầu tư có thể kết hợp các loại tài sản khác nhau để đảm bảo một danh mục đầu tư an toàn và hiệu quả trong dài hạn.

Đầu tư chứng khoán từ lâu đã được xem là một trong những kênh đầu tư hấp dẫn, mang lại tiềm năng sinh lời cao cho các nhà đầu tư. Tuy nhiên, đi đôi với cơ hội là những rủi ro không thể tránh khỏi. Dù bạn là một nhà đầu tư dày dặn kinh nghiệm hay mới chập chững bước vào thị trường, việc hiểu rõ các rủi ro trong đầu tư chứng khoán là điều vô cùng quan trọng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá những rủi ro thường gặp trong đầu tư chứng khoán từ góc nhìn của các chuyên gia. Bằng những phân tích sâu sắc và kinh nghiệm thực tiễn, các chuyên gia sẽ giúp chúng ta nhận diện và quản lý rủi ro một cách hiệu quả, từ đó đưa ra các quyết định đầu tư thông minh và an toàn hơn.

Rủi ro trong đầu tư chứng khoán là gì?

Rủi ro trong đầu tư chứng khoán không chỉ đơn giản là sự dao động của lợi nhuận mà người đầu tư mong đợi. Điều đó còn bao gồm những nguy cơ tiềm ẩn như mất mát vốn đầu tư do giá cổ phiếu giảm sâu, thậm chí có thể dẫn đến sụt giảm đột ngột khi thị trường chứng khoán gặp phải các biến động bất ngờ. Rủi ro cũng có thể phát sinh từ những yếu tố hệ thống như rủi ro thị trường toàn cầu, tác động của chính sách kinh tế và chính trị, hoặc thậm chí từ sự không ổn định của doanh nghiệp mà người đầu tư đang đặt niềm tin. Điều này làm tăng sự không chắc chắn và khó đoán trước trong việc dự báo và quản lý rủi ro trong hoạt động đầu tư chứng khoán.

Phân loại rủi ro đầu tư chứng khoán

Ngoài năm được rủi ro trong đầu tư chứng khoán là gì, nắm được phân loại các rủi ro này sẽ giúp bạn dễ ghi nhớ hơn.

Rủi ro hệ thống

Rủi ro hệ thống trong đầu tư chứng khoán liên quan đến các sự kiện không thể dự đoán như sự kiện chính trị bất ngờ, suy thoái kinh tế, và biến động lãi suất. Những yếu tố này có thể gây ảnh hưởng đáng kể đến toàn bộ thị trường chứng khoán, tạo ra những biến động lớn và không thể tránh khỏi. Ví dụ, vào tháng 3 năm 2020 khi đại dịch COVID-19 bùng phát mạnh, thị trường chứng khoán của Việt Nam đã chứng kiến những đợt giảm điểm sâu, với VN-Index giảm lần lượt 3,1% và 5,19% vào các phiên giao dịch ngày 11 và 12 tháng 3, đánh dấu mức giảm kỷ lục từ năm 2002 đến nay.

• Rủi ro thị trường: Rủi ro thị trường xuất hiện khi các nhà đầu tư phản ứng bằng cách điều chỉnh chiến lược đầu tư do tác động từ thị trường, dẫn đến tình trạng hoang mang và lo lắng. Điều này có thể lan rộng khi nhiều nhà đầu tư đồng loạt rút vốn, làm tăng cung cấp cổ phiếu trên thị trường và đẩy giá cổ phiếu giảm mạnh hơn so với giá trị cơ bản ban đầu.
• Rủi ro từ biến động lãi suất: Rủi ro từ biến động lãi suất xảy ra khi thị trường lãi suất biến động bất thường. Mối quan hệ tỷ lệ nghịch giữa giá cổ phiếu và lãi suất làm cho các nhà đầu tư có xu hướng chuyển vốn vào các lựa chọn đầu tư khác như tiền gửi ngân hàng khi lãi suất tăng cao, gây ra áp lực bán cổ phiếu và đẩy giá chứng khoán giảm. Ngược lại, khi lãi suất giảm thấp, nhu cầu đầu tư vào cổ phiếu tăng lên có thể đẩy giá cổ phiếu lên cao.
• Rủi ro sức mua: Rủi ro sức mua là một yếu tố quan trọng khác trong rủi ro hệ thống, liên quan đến sự suy giảm khả năng mua hàng của người tiêu dùng do tác động của lạm phát. Hiệu ứng này khiến cho lợi suất thực tế sau khi điều chỉnh giảm, dẫn đến tác động tiêu cực đối với các doanh nghiệp và dẫn đến biến động giá cả cổ phiếu trên thị trường chứng khoán.

Rủi ro phi hệ thống

Rủi ro phi hệ thống là một dạng rủi ro chỉ ảnh hưởng đến một loại tài sản cụ thể hoặc chỉ liên quan đến một nhóm chứng khoán có quy mô nhỏ, không có khả năng lan rộng để tác động đến toàn bộ thị trường chứng khoán. Điều này có nghĩa là những rủi ro này thường chỉ ảnh hưởng đến từng công ty hoặc nhóm ngành cụ thể mà không lan tỏa ra ảnh hưởng đến các ngành khác hoặc toàn bộ hệ thống tài chính.

• Rủi ro kinh doanh là một thành phần quan trọng trong rủi ro phi hệ thống, nó phản ánh các khó khăn và thách thức mà một công ty có thể đối mặt trong quá trình hoạt động kinh doanh. Ví dụ, nếu một công ty không đạt được các mục tiêu tài chính như doanh thu hay lợi nhuận như dự kiến, đó có thể được xem là một rủi ro kinh doanh. Các nguyên nhân của rủi ro này có thể bao gồm sự cạnh tranh gay gắt, thay đổi trong nhu cầu thị trường, chi phí nguyên vật liệu tăng cao, hoặc thậm chí là quyết định kinh doanh không hiệu quả từ phía công ty. Các tác động bên trong công ty có thể là những vấn đề nội bộ như quản lý kém hiệu quả, thay đổi lãnh đạo quan trọng, hoặc những vấn đề về quy trình sản xuất và dịch vụ. Trong khi đó, các yếu tố bên ngoài có thể là những thay đổi trong chính sách kinh tế, biến động về lãi suất, thay đổi về luật pháp hoặc chính sách thuế, hay thậm chí là những sự kiện địa phương hoặc toàn cầu có tác động đến hoạt động kinh doanh của công ty.

• Rủi ro tài chính: là một khía cạnh khác của rủi ro phi hệ thống, thường liên quan đến khả năng của công ty để quản lý và điều hành tài chính một cách hiệu quả. Các vấn đề tài chính có thể bao gồm nợ vay cao, khả năng thanh toán thấp, hoặc các rủi ro liên quan đến quản lý tài sản và nợ phải trả. Khi các công ty gặp phải rủi ro tài chính, đặc biệt là khi chúng không có đủ tiền mặt để đáp ứng các nghĩa vụ tài chính, điều này có thể dẫn đến sự suy giảm của giá cổ phiếu khi nhà đầu tư lo ngại về khả năng sinh lời và ổn định của công ty.

Tóm lại, rủi ro phi hệ thống gồm có rủi ro kinh doanh và rủi ro tài chính, đều là những yếu tố mà các nhà đầu tư cần xem xét và đánh giá kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định đầu tư vào một công ty hay một nhóm chứng khoán cụ thể. Hiểu và quản lý các rủi ro này là rất quan trọng để bảo vệ vốn đầu tư và đạt được lợi nhuận bền vững trong dài hạn.

Làm thế nào để hạn chế rủi ro trong đầu tư chứng khoán

Để hạn chế rủi ro trong đầu tư chứng khoán, không thể loại bỏ hoàn toàn nhưng có thể thực hiện những biện pháp sau đây để giảm thiểu:

Đa dạng hóa hạng mục đầu tư

Đa dạng hóa là một trong những biện pháp quan trọng nhất để giảm thiểu rủi ro đầu tư chứng khoán. Bằng cách này, nhà đầu tư chia tỷ lệ vốn đầu tư vào nhiều loại tài sản khác nhau, từ cổ phiếu đến trái phiếu, hoặc từ các ngành công nghiệp khác nhau. Việc phân bổ đầu tư vào nhiều loại tài sản khác nhau giúp giảm thiểu rủi ro phi hệ thống. Ví dụ, nếu một ngành công nghiệp gặp khó khăn, các khoản đầu tư khác có thể bù đắp hoặc giảm thiểu sự ảnh hưởng tiêu cực đối với tổng thể danh mục đầu tư.

Đa dạng hóa cũng có thể áp dụng trong cùng một ngành công nghiệp bằng cách mua cổ phiếu của nhiều công ty trong ngành đó. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro do các vấn đề nội bộ của công ty mà có thể ảnh hưởng đến giá cổ phiếu.

Bên cạnh đó, đa dạng hóa còn bao gồm việc phân bổ đầu tư vào các khu vực địa lý khác nhau hoặc thậm chí là đa dạng hóa quốc gia. Việc này giúp giảm thiểu rủi ro liên quan đến các yếu tố chính trị, kinh tế hoặc luật pháp tại một quốc gia cụ thể.

Tóm lại, đa dạng hóa hạng mục đầu tư không chỉ là một chiến lược bảo vệ vốn đầu tư mà còn là cách hiệu quả để giảm thiểu rủi ro trong đầu tư chứng khoán, bảo đảm tính ổn định và bền vững của portoflio đầu tư.

Cổ phiếu phòng thủ

Cổ phiếu phòng thủ là những loại cổ phiếu có xu hướng ít biến động so với các cổ phiếu khác, đặc biệt là khi thị trường chứng khoán chịu đựng biến động mạnh. Điều này đảm bảo rằng giá cổ phiếu trong nhóm này ít có sự thay đổi lớn, mang lại sự ổn định cho tài khoản đầu tư của nhà đầu tư.

Nhóm cổ phiếu phòng thủ thường bao gồm các ngành công nghiệp và lĩnh vực có tính chất ổn định cao và ít bị tác động bởi biến động kinh tế hay sự thay đổi trong chính sách. Dưới đây là một số ví dụ tiêu biểu:

• Cổ phiếu dược phẩm: Ngành công nghiệp dược phẩm thường có nhu cầu ổn định từ người tiêu dùng vì tính thiết yếu của các sản phẩm y tế. Điều này giúp cho các công ty dược phẩm ít bị ảnh hưởng bởi biến động lớn trong thị trường chung.
• Cổ phiếu thủy điện: Các công ty hoạt động trong lĩnh vực năng lượng thủy điện thường có các dự án đầu tư lớn, với doanh thu ổn định từ việc cung cấp điện năng tái tạo. Do đó, giá cổ phiếu của các công ty thủy điện thường ít biến động so với các ngành công nghiệp khác.
• Cổ phiếu các công ty cung cấp dịch vụ cơ sở hạ tầng: Các công ty cung cấp dịch vụ cơ sở hạ tầng như cung cấp nước, xử lý nước thải, hay cung cấp dịch vụ mạng lưới điện thường có mô hình kinh doanh ổn định và có lợi thế cạnh tranh cao trong lĩnh vực hoạt động của họ.

Cổ phiếu phòng thủ không chỉ giúp bảo vệ tài khoản đầu tư của nhà đầu tư trong những thời điểm thị trường không ổn định mà còn mang lại lợi ích về sự ổn định và lợi nhuận bền vững trong dài hạn. Tuy nhiên, việc lựa chọn cổ phiếu phòng thủ cần dựa trên nghiên cứu kỹ lưỡng về từng ngành và từng công ty cụ thể để đảm bảo tính phù hợp và hiệu quả của chiến lược đầu tư.

Đầu tư chứng khoán từ lâu đã trở thành một phương thức phổ biến giúp cá nhân và tổ chức gia tăng tài sản và tạo ra nguồn thu nhập thụ động. Tuy nhiên, với những người mới bắt đầu, thế giới chứng khoán có thể khá phức tạp và đáng sợ. Việc nắm vững những kiến thức cơ bản về chứng khoán là bước khởi đầu quan trọng giúp bạn tự tin hơn khi tham gia thị trường này. Từ hiểu biết về các khái niệm cơ bản, cách thức hoạt động của thị trường, đến các chiến lược đầu tư và phân tích tài chính, bài viết này Đầu tư World sẽ cung cấp cho bạn một cái nhìn tổng quan và những bước đi đầu tiên trên con đường trở thành nhà đầu tư chứng khoán thông thái.

Đầu tư chứng khoán là gì?

Đầu tư chứng khoán là gì? Đầu tư chứng khoán từ lâu đã trở thành một phương thức phổ biến giúp cá nhân và tổ chức gia tăng tài sản và tạo ra nguồn thu nhập thụ động. Tuy nhiên, đối với những người mới bắt đầu, thế giới chứng khoán có thể khá phức tạp và đáng sợ. Hiểu rõ và nắm vững những kiến thức cơ bản về chứng khoán là bước khởi đầu quan trọng giúp bạn tự tin hơn khi tham gia thị trường này.

Theo khoản 15, điều 4 Luật Chứng khoán năm 2019, đầu tư chứng khoán là việc mua, bán, nắm giữ chứng khoán của nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán. Chứng khoán bao gồm các loại tài sản như cổ phiếu, trái phiếu, chứng quyền, và chứng khoán phái sinh. Khi bạn tham gia mua, bán, hay nắm giữ những tài sản này, tức là bạn đang thực hiện việc đầu tư chứng khoán.

Các loại chứng khoán phổ biến:

• Cổ phiếu: Cổ phiếu là giấy chứng nhận số tiền mà bạn đầu tư vào một công ty nào đó với tư cách là cổ đông. Khi mua cổ phiếu, bạn trở thành một phần sở hữu của công ty và có quyền nhận cổ tức cũng như tham gia quyết định các vấn đề quan trọng của công ty.
• Trái phiếu: Trái phiếu là loại chứng khoán xác nhận nghĩa vụ nợ của tổ chức phát hành đối với người sở hữu. Khi mua trái phiếu, bạn đang cho tổ chức phát hành vay tiền và sẽ được trả lãi suất định kỳ cùng với việc hoàn trả gốc khi đáo hạn.
• Chứng quyền: Chứng quyền là một loại chứng khoán cho phép người sở hữu quyền mua hoặc bán một số lượng cổ phiếu nhất định trong tương lai với mức giá đã được xác định trước.
• Chứng khoán phái sinh: Chứng khoán phái sinh là các công cụ tài chính có giá trị phụ thuộc vào giá trị của tài sản cơ sở như cổ phiếu, trái phiếu, hoặc các loại hàng hóa. Các công cụ này bao gồm hợp đồng tương lai, hợp đồng quyền chọn, và các sản phẩm phái sinh khác.

Đầu tư chứng khoán tại Việt Nam:

Ở Việt Nam, nhà đầu tư cá nhân thường chủ yếu mua cổ phiếu. Cổ phiếu không chỉ là cách để bạn trở thành cổ đông của một công ty mà còn là phương tiện giúp bạn tham gia vào sự phát triển và lợi nhuận của công ty đó. Việc nắm giữ cổ phiếu đòi hỏi sự hiểu biết về hoạt động kinh doanh của công ty, cũng như khả năng phân tích tài chính và dự đoán xu hướng thị trường.

Tầm quan trọng của kiến thức cơ bản:

Việc nắm bắt các khái niệm cơ bản, hiểu rõ về cách thức hoạt động của thị trường chứng khoán, và biết cách áp dụng các chiến lược đầu tư và phân tích tài chính là điều cần thiết cho mọi nhà đầu tư, đặc biệt là những người mới bắt đầu. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn một cái nhìn tổng quan và những bước đi đầu tiên trên con đường trở thành nhà đầu tư chứng khoán thông thái. Chỉ khi có được kiến thức và kỹ năng cần thiết, bạn mới có thể tận dụng tối đa cơ hội và giảm thiểu rủi ro trong quá trình đầu tư chứng khoán.

Tại sao nên đầu tư chứng khoán?

Đầu tư chứng khoán là một phương thức hiệu quả để gia tăng tài sản và tạo nguồn thu nhập thụ động. Thị trường chứng khoán mang lại cơ hội lợi nhuận cao thông qua việc mua bán cổ phiếu, trái phiếu và các loại chứng khoán khác. Bên cạnh đó, đầu tư chứng khoán giúp đa dạng hóa danh mục đầu tư, giảm thiểu rủi ro và tận dụng các lợi ích từ sự phát triển của nền kinh tế. Ngoài ra, với sự phát triển của công nghệ, việc đầu tư chứng khoán ngày càng trở nên dễ dàng và tiện lợi, phù hợp cho cả nhà đầu tư cá nhân và tổ chức. Đầu tư chứng khoán không chỉ giúp bạn bảo toàn và gia tăng giá trị tài sản mà còn là cách để bạn tham gia vào sự tăng trưởng của các doanh nghiệp và nền kinh tế.

Chuẩn bị những gì trước khi tham gia đầu tư vào chứng khoán?

Thông thường, mọi người sẽ dành một phần lớn tiền tiết kiệm của mình để đầu tư khi nghe thấy bạn bè đang kiếm được tiền từ chứng khoán. Tuy nhiên, việc đầu tư mà không có một kế hoạch tài chính rõ ràng thường dẫn đến kết quả không mong muốn. Sau một thời gian, khoản đầu tư có thể không thực sự hiệu quả, thậm chí có nguy cơ mất trắng.

Thất bại trong việc lên kế hoạch chính là lên kế hoạch để thất bại. Việc đầu tư chỉ nên được thực hiện khi bạn có một kế hoạch tài chính cụ thể. Bạn chỉ nên sử dụng phần tiền nhàn rỗi, tức là phần tiền không sử dụng đến trong khoảng 2 – 3 năm tới, để đầu tư.

Vì vậy, trước khi đầu tư vào bất kỳ tài sản nào, dù là bất động sản hay chứng khoán, bạn cần hiểu rõ hai vấn đề quan trọng:

• Cách quản lý tài chính cá nhân: Quản lý tài chính cá nhân bao gồm việc lập kế hoạch chi tiêu, theo dõi thu nhập và chi phí, và xác định mức độ tiết kiệm hợp lý. Bạn cần biết mình có bao nhiêu tiền nhàn rỗi sau khi trừ đi tất cả các khoản chi phí sinh hoạt và các quỹ dự phòng cần thiết.
• Cách tiết kiệm tiền hiệu quả: Tiết kiệm tiền hiệu quả là một phần không thể thiếu trong việc quản lý tài chính cá nhân. Hàng tháng, bạn nên trích ra một phần thu nhập vào tài khoản tiết kiệm hoặc đầu tư. Thông thường, bạn có thể trích khoảng 20% thu nhập vào tài khoản đầu tư và cam kết không sử dụng số tiền này trong tối thiểu 2 năm. Tỷ lệ này có thể thay đổi tùy thuộc vào thu nhập và tình hình kinh tế của bạn.

Một khi đã có nền tảng tài chính vững chắc, bạn có thể tận dụng sức mạnh của lãi kép để gia tăng tài sản. Càng tích lũy được nhiều, lợi thế từ lãi kép sẽ giúp bạn đạt được tự do tài chính sớm hơn. Điều quan trọng là duy trì kỷ luật trong việc tiết kiệm và đầu tư, đồng thời luôn cập nhật và học hỏi thêm kiến thức về thị trường chứng khoán.

Đầu tư chứng khoán không chỉ là một cách để gia tăng giá trị tài sản mà còn là cơ hội để bạn tham gia vào sự phát triển của nền kinh tế. Nhưng để đạt được thành công, bạn cần chuẩn bị kỹ lưỡng và có một chiến lược tài chính rõ ràng.

Nên hạn chế đầu tư vào chứng khoán khi nào?

Đầu tư chứng khoán có thể là một phương pháp hiệu quả để gia tăng tài sản, nhưng không phải lúc nào cũng là lựa chọn đúng đắn cho tất cả mọi người. Trong một số trường hợp, bạn thực sự không nên hoặc chưa nên đầu tư vào chứng khoán:

• Bạn chưa có một khoản tiết kiệm nào cho những tình huống rủi ro bất thường: Nếu bạn chưa có quỹ dự phòng cho các tình huống khẩn cấp như dịch bệnh, mất việc, ốm đau, thì việc đầu tư vào chứng khoán có thể là một rủi ro lớn. Bạn cần có một khoản tiết kiệm đủ để trang trải các chi phí sinh hoạt trong ít nhất 3-6 tháng trước khi nghĩ đến đầu tư.
• Bạn chưa nắm vững những kiến thức cơ bản về cổ phiếu: Đầu tư chứng khoán đòi hỏi kiến thức và hiểu biết về thị trường, các công ty, và cách thức hoạt động của cổ phiếu. Nếu bạn chưa nắm vững các khái niệm cơ bản và chưa có kinh nghiệm, bạn có thể dễ dàng đưa ra những quyết định sai lầm.
• Bạn muốn kiếm tiền nhanh từ cổ phiếu: Nếu mục tiêu của bạn là kiếm tiền nhanh, bạn có thể bị cám dỗ bởi những quyết định đầu tư mạo hiểm. Thị trường chứng khoán không phải là nơi để kiếm tiền nhanh chóng mà là một sân chơi dài hạn, đòi hỏi sự kiên nhẫn và chiến lược đầu tư cẩn thận.

Trong những tình huống trên, bạn sẽ không có đủ tâm lý vững vàng để có thể sống sót trên “chiến trường” mang tên thị trường chứng khoán. Sau hơn 15 năm đầu tư chuyên nghiệp, tôi nhận thấy rằng phần lớn những người trong ba trường hợp này đều thua lỗ sau một thời gian dài đầu tư.

Thực tế, trong phần lớn các câu chuyện mà bạn được nghe, mọi người thường nói về việc “chơi chứng khoán” chứ không phải đầu tư chứng khoán. Việc “chơi” chứng khoán thường mang tính chất cờ bạc, và chắc chắn là bạn không thể kiếm được tiền bền vững khi đang chơi.

Nếu bạn đã sẵn sàng và đã có nền tảng tài chính vững chắc, hãy tiếp tục tìm hiểu sâu hơn về cách thức vận hành của thị trường chứng khoán. Đầu tư không chỉ đòi hỏi kiến thức mà còn cần sự kiên nhẫn, kỷ luật và chiến lược rõ ràng. Khi bạn đã trang bị đầy đủ những yếu tố này, bạn sẽ có cơ hội tốt hơn để đạt được thành công và gia tăng giá trị tài sản một cách bền vững.

Lợi nhuận của bạn khi đầu tư cổ phiếu đến từ đâu?

Khi bạn mua cổ phiếu, lợi nhuận của bạn có thể đến từ hai nguồn chính, nếu mọi thứ diễn ra thuận lợi:

• Hưởng cổ tức: Cổ tức là số tiền hoặc cổ phiếu mà công ty trích ra từ lợi nhuận để trả cho các cổ đông khi công ty kinh doanh có lãi. Cổ tức thường được trả bằng tiền mặt, là khoản “tiền tươi” bạn sẽ nhận được trực tiếp vào tài khoản của mình. Ngoài ra, cổ tức cũng có thể được trả bằng cổ phiếu, giúp bạn tăng số lượng cổ phiếu mà bạn sở hữu.
• Hưởng chênh lệch giá: Chênh lệch giá là mức chênh lệch giữa giá mua cổ phiếu và giá bán cổ phiếu. Lợi nhuận hoặc lỗ từ chênh lệch giá được xác định như sau:
• • Nếu giá bạn bán cổ phiếu cao hơn giá bạn mua, bạn sẽ có lãi.
  • Nếu giá bạn bán cổ phiếu thấp hơn giá bạn mua, bạn sẽ bị lỗ.

Tổng lãi/lỗ của bạn khi đầu tư cổ phiếu sẽ được tính bằng công thức sau:

Tổng lãi/lỗ = Cổ tức đã nhận + Chênh lệch giá

Ví dụ, nếu bạn mua cổ phiếu của một công ty với giá 100,000 đồng mỗi cổ phiếu và bán lại với giá 150,000 đồng mỗi cổ phiếu, bạn sẽ có lợi nhuận chênh lệch giá là 50,000 đồng mỗi cổ phiếu. Nếu trong quá trình nắm giữ cổ phiếu, bạn còn nhận được cổ tức là 5,000 đồng mỗi cổ phiếu, thì tổng lãi của bạn sẽ là 55,000 đồng mỗi cổ phiếu.

Cổ tức

Cổ tức là một phần lợi nhuận mà công ty phân chia cho các cổ đông dựa trên số lượng cổ phiếu mà họ sở hữu. Cổ tức thường được trả bằng tiền mặt hoặc bằng cổ phiếu. Nếu được trả bằng tiền, đây là khoản tiền trực tiếp mà bạn sẽ nhận vào tài khoản của mình. Nếu được trả bằng cổ phiếu, số lượng cổ phiếu bạn sở hữu sẽ tăng lên, giúp tăng giá trị đầu tư của bạn khi giá cổ phiếu tăng.

Chênh lệch giá

Chênh lệch giá là mức tăng hoặc giảm của giá cổ phiếu từ thời điểm bạn mua đến thời điểm bạn bán. Đây là một trong những yếu tố quan trọng quyết định lợi nhuận hoặc lỗ của bạn khi đầu tư cổ phiếu. Để tận dụng chênh lệch giá, bạn cần theo dõi sát sao diễn biến thị trường, đánh giá tình hình kinh doanh của công ty, và đưa ra quyết định mua bán hợp lý.

Việc đầu tư cổ phiếu mang lại lợi nhuận từ hai nguồn chính là cổ tức và chênh lệch giá. Để tối đa hóa lợi nhuận, bạn cần nắm vững các yếu tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu, theo dõi tình hình tài chính của công ty, và có chiến lược đầu tư rõ ràng. Đồng thời, bạn cũng cần chuẩn bị tâm lý và kiến thức để đối phó với các biến động của thị trường, nhằm đạt được kết quả tốt nhất trong quá trình đầu tư cổ phiếu.

Đặt mua/bán 1 cổ phiếu như thế nào?

Để đặt mua hoặc bán một cổ phiếu, bạn cần thực hiện qua một số bước cơ bản. Trước tiên, mở tài khoản giao dịch chứng khoán tại một công ty chứng khoán uy tín. Sau đó, nạp tiền vào tài khoản này. Tiếp theo, truy cập vào nền tảng giao dịch của công ty chứng khoán và lựa chọn cổ phiếu muốn mua hoặc bán. Đặt lệnh mua hoặc bán bằng cách nhập mã cổ phiếu, số lượng và giá mong muốn. Cuối cùng, xác nhận lệnh và theo dõi trạng thái lệnh trên hệ thống. Việc nắm vững quy trình này giúp bạn giao dịch cổ phiếu một cách hiệu quả và an toàn trên thị trường chứng khoán.

Cần bao nhiêu tiền để mua cổ phiếu?

Đây là một trong những câu hỏi mà hầu như nhà đầu tư nào cũng thắc mắc khi mới tìm hiểu về chứng khoán. Kiểu như: “Chị chỉ có 5 triệu thì có đầu tư được không?”

Thực tế là bạn không cần phải có vài chục triệu hay vài trăm triệu mới có thể mua cổ phiếu. Số tiền bạn cần sẽ được tính bằng công thức:

Số tiền cần có = Số lượng cổ phiếu muốn mua × Giá của một cổ phiếu

Giả sử bạn muốn mua cổ phiếu của Ngân hàng Quân đội (mã MBB). Số lượng cổ phiếu tối thiểu bạn phải mua (theo quy định của sàn giao dịch) là 100 cổ phiếu. Nếu giá là 25.000 đồng/cổ phiếu thì số tiền bạn cần có chỉ là:

100 cổ phiếu × 25.000 đồng/cổ phiếu = 2.500.000 đồng

Có một điều quan trọng trong đầu tư mà bạn cần phải nhớ là tư duy đầu tư quan trọng hơn rất nhiều so với số tiền mà bạn đang có. Dù bạn có sở hữu 1 tỷ đồng nhưng nếu bạn chỉ “chơi chứng khoán” với tư duy đánh bạc thì chỉ sớm thôi, số tiền đó sẽ “bốc hơi” hết.

Tóm lại, việc đầu tư chứng khoán không đòi hỏi bạn phải có số vốn lớn. Quan trọng là bạn cần có kiến thức, chiến lược và tư duy đúng đắn để đạt được thành công trên thị trường chứng khoán.

Trong thời đại công nghệ số và sự phát triển không ngừng của các hình thức thanh toán điện tử, câu hỏi “Tiền mặt liệu có còn là vua?” đang trở nên ngày càng cấp bách và được quan tâm rộng rãi. Tiền mặt từ lâu đã được xem là biểu tượng của sự chắc chắn, tính thanh khoản cao và sự tiện lợi trong giao dịch hàng ngày. Tuy nhiên, với sự bùng nổ của các phương tiện thanh toán số như thẻ tín dụng, ví điện tử, và gần đây là tiền điện tử, vai trò của tiền mặt đang dần thay đổi. Hãy cùng Đầu tư World khám phá và đánh giá lại vị thế của tiền mặt trong bối cảnh kinh tế hiện nay và tương lai, để xem liệu nó có thực sự giữ vững ngôi vị “vua” trong thế giới tài chính hay không.

Tiền mặt – không thể thiếu trong cuộc sống

Thế giới đang chứng kiến sự phát triển nhanh chóng và mạnh mẽ của xu hướng “cashless” (phi tiền mặt). Các quốc gia tiên phong trong việc số hóa tiền mặt như Trung Quốc và Hàn Quốc đã có những bước tiến đáng kể trong vài năm trở lại đây. Tại Trung Quốc, vào năm 2018, giá trị của các giao dịch không dùng tiền mặt (bao gồm cả thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ, giá trị lưu trữ, chuyển khoản và séc) đã đạt tới con số 3,8 triệu tỷ CNY. Tại Hàn Quốc, cùng thời điểm, giao dịch tiền mặt chỉ chiếm 20% tổng giao dịch của người dân, minh chứng cho sự chuyển đổi mạnh mẽ sang các hình thức thanh toán hiện đại.

Tại Việt Nam, xu hướng cashless cũng đang dần trở nên phổ biến, đặc biệt sau đại dịch COVID-19. Theo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, nhu cầu sử dụng các hình thức thanh toán không tiền mặt đã tăng 77,2% về số lượng và 29,8% về giá trị trong sáu tháng đầu năm 2022. Tuy nhiên, Việt Nam vẫn nằm trong top 10 quốc gia có tỷ lệ giao dịch tiền mặt cao nhất trên thế giới, khi có tới 69% dân số chưa có tài khoản ngân hàng.

Điều này phần nào dễ hiểu khi các giao dịch không dùng tiền mặt hiện đang tập trung chủ yếu ở khu vực thành thị. Trong khi đó, tại các vùng nông thôn, 90% giao dịch vẫn sử dụng tiền mặt do thiếu sự đầu tư vào cơ sở hạ tầng, ATM và các máy chấp nhận giao dịch thẻ.

Từ góc nhìn chủ quan, phần lớn người dùng tin tưởng vào các phương thức thanh toán cashless là giới trẻ như Gen Z và Millennials – thế hệ sinh ra và lớn lên trong môi trường số hóa. Ngược lại, sự thiếu phổ cập công nghệ và những lo ngại về an toàn khi thanh toán qua ngân hàng hay ví điện tử khiến những thế hệ lớn tuổi hơn khó bắt nhịp với thời đại mới.

Thêm vào đó, với bản tính tiết kiệm và sự linh hoạt trong việc sử dụng, tiền mặt vẫn giữ được vị thế nhất định trong tâm lý của người Việt, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế có nhiều biến động. Việc giao dịch bằng tiền mặt mang lại khả năng thanh khoản nhanh và giúp họ kiểm soát chi tiêu tốt hơn, đặc biệt khi sự biến động của nền kinh tế khiến cho việc giữ tiền mặt trở thành một lựa chọn an toàn hơn.

Như vậy, trong bối cảnh xu hướng cashless đang ngày càng phát triển và lan rộng, câu hỏi liệu tiền mặt có còn giữ ngôi vị “vua” hay không vẫn là một chủ đề nóng bỏng. Các yếu tố về văn hóa, thói quen tiêu dùng và sự phát triển của công nghệ sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc định hình tương lai của tiền mặt và các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt.

“Những điểm yếu” của tiền mặt

Đến đây, cộng đồng hẳn đã có đáp án cho câu hỏi mà chúng tôi đặt ra từ đầu bài. Dù tiền mặt có thể đã mất dần vị thế ở nhiều thị trường khác, tại Việt Nam, nếu không phải là vua thì tiền mặt vẫn giữ một vị trí rất cao trong hệ thống “hoàng thân quốc thích”.

Tiền mặt, tương tự như gia vị trong món ăn, không thể thiếu. Nếu biết cách nêm nếm và điều chỉnh lượng tiền mặt phù hợp, cộng đồng có thể tạo ra một “món” đầu tư hoặc khoản tiền dự trữ vừa đủ, không chỉ tích trữ giá trị cho nhà đầu tư mà còn giúp giảm thiểu tác động từ biến động thị trường.

Ngược lại, việc nắm giữ quá nhiều tiền mặt giống như việc nêm quá nhiều muối vào món ăn, sẽ làm giảm sức hấp dẫn. Mặc dù vai trò quan trọng của tiền mặt không thể phủ nhận, nhưng tài sản này cũng mang lại một số tác dụng phụ nhất định:

• Dễ bị ảnh hưởng bởi lạm phát: Lạm phát sẽ làm giảm sức mua của tiền mặt, từ đó giảm hiệu quả của nó so với các hình thức đầu tư khác. Tiền mặt dần mất giá trị, buộc cộng đồng phải chi tiêu nhiều hơn trong tương lai.

Ví dụ, nếu cộng đồng tích lũy 1,000 đồng hôm nay, với tỷ lệ lạm phát 4%/năm, sau 1 năm, 1,000 đồng đó chỉ còn có giá trị tương đương 960 đồng. Đó là lý do vì sao 1,000 đồng có thể mua được ổ bánh mì pate nhiều năm trước, nhưng hiện tại chỉ có thể mua được nửa chiếc bánh mì không.

• Mất cơ hội chi phí: Trong khi cộng đồng nỗ lực kiếm tiền, số tiền mặt tích lũy mỗi ngày lại không sinh lời. Việc để quá nhiều tiền mặt nằm yên một chỗ khiến chúng ta mất cơ hội tạo ra lợi nhuận nếu số tiền đó được đầu tư vào các loại hình tài sản khác một cách hợp lý.

Hướng dẫn sử dụng tiền mặt đúng cách

Trong một thị trường đầy biến động, cộng đồng cần có chiến lược quản lý nguồn tiền mặt sao cho vừa tối ưu được khả năng sinh lợi vừa đảm bảo sức khỏe tài chính cá nhân ở hiện tại và tương lai. Dưới đây là một số hướng dẫn cơ bản:

Quản lý chi tiêu hàng ngày

Tiền mặt có thể được tích lũy và quản lý dưới dạng quỹ dự trữ cá nhân, chẳng hạn như quỹ tiết kiệm hoặc quỹ khẩn cấp. Những quỹ này có vai trò quan trọng trong việc:

• Đảm bảo chi phí phát sinh hàng tháng.
• Đảm bảo khả năng chi trả cho những hóa đơn lớn ngoài kế hoạch.
• Trở thành khoản thu nhập thay thế khi tài chính bấp bênh.

Cộng đồng có thể cân nhắc tích lũy từ 3 đến 12 tháng chi phí sinh hoạt cơ bản. Mức tích lũy cụ thể phụ thuộc vào khả năng tài chính, nhu cầu và mức sống của mỗi người, nhưng con số trung bình mà cộng đồng có thể cân nhắc là khoảng 6 tháng.

Đầu tư trong thời kỳ biến động

Trong giai đoạn “hồi sức” sau đại dịch COVID-19 và khi thị trường tài chính vẫn còn nhiều biến động, tiền mặt sẽ giúp nhà đầu tư đề phòng các rủi ro và đảm bảo chất lượng cuộc sống mong muốn, ngay cả khi kinh tế chuyển biến xấu mà không cần bán tháo danh mục tài sản khác.

Lượng tiền mặt nên được định mức dựa trên khẩu vị rủi ro, tình trạng và chiến lược đầu tư của mỗi người. Một tỷ lệ được khuyến nghị là ít nhất 5% tổng các danh mục đầu tư. Trong thời kỳ khủng hoảng, tỷ lệ này có thể tăng lên 10-20% để tận dụng các cơ hội mua bán và đầu tư, tối ưu hóa hiệu suất sinh lợi khi thị trường đang giảm mạnh, đồng thời vẫn có thể dự trữ chi phí phòng ngừa rủi ro.

Lợi ích và rủi ro của việc giữ tiền mặt

Mặc dù việc giữ một lượng tiền mặt hợp lý mang lại nhiều lợi ích, nhưng giữ quá nhiều tiền mặt cũng có những hạn chế và rủi ro, bao gồm:

• Ảnh hưởng của lạm phát: Lạm phát làm giảm sức mua của tiền mặt, khiến nó mất giá trị theo thời gian. Ví dụ, nếu tích lũy 1,000 đồng hôm nay, với tỷ lệ lạm phát 4%/năm, sau 1 năm, giá trị thực của 1,000 đồng đó chỉ còn tương đương 960 đồng. Điều này giải thích tại sao số tiền có thể mua được ổ bánh mì pate nhiều năm trước, nhưng hiện tại chỉ có thể mua được nửa chiếc bánh mì không.
• Mất cơ hội chi phí: Trong khi cộng đồng nỗ lực kiếm tiền, số tiền mặt tích lũy mỗi ngày lại không sinh lời. Để quá nhiều tiền mặt nằm yên một chỗ khiến chúng ta mất cơ hội tạo ra lợi nhuận nếu số tiền đó được đầu tư vào các loại hình tài sản khác một cách hợp lý.

Tiền mặt đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự ổn định tài chính cá nhân, nhưng cần phải được quản lý một cách khôn ngoan. Cộng đồng cần cân nhắc kỹ lưỡng về tỷ lệ tiền mặt hợp lý trong các danh mục đầu tư, đảm bảo vừa có khả năng sinh lợi vừa giảm thiểu rủi ro, và duy trì một cuộc sống tài chính khỏe mạnh trong mọi hoàn cảnh.