Được giải phóng về mặt tài chính, không bị bó buộc bởi tiền bạc và có thể thực hiện những ước mơ là điều mà ai cũng mong muốn. Tuy nhiên, việc tiết kiệm và đầu tư hiệu quả lại là thử thách không dễ dàng đối với nhiều người. Vậy tự do tài chính là khái niệm gì? Có những mức độ nào của nó? Hãy cùng trang dautu.world khám phá sự thật về tự do tài chính qua bài viết dưới đây.
Tự do tài chính là gì?
Tự do tài chính là mục tiêu mà ai cũng khao khát trong việc quản lý tài chính cá nhân. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể đạt được điều này. Đơn giản thôi, tự do tài chính có nghĩa là bạn có đủ tài sản để tự do quyết định mọi việc mà không bị vướng bận về tiền bạc hay phụ thuộc vào bất kỳ ai hay tổ chức nào. Tự do tài chính không phải là vấn đề thông minh hay tuổi tác, mà là khả năng kiểm soát và điều tiết tài chính của bạn. Để đạt được tự do tài chính, bạn cần có thu nhập lớn hơn chi tiêu của mình.
Ví dụ, nếu bạn cần 20 triệu mỗi tháng để sống, tức là mỗi năm bạn cần ít nhất 240 triệu. Để có tự do tài chính, bạn cần có tài sản tương đương 25 lần chi phí sống hàng năm của bạn. Chẳng hạn, nếu chi tiêu 240 triệu mỗi năm, bạn cần ít nhất 6 tỷ để đạt được tự do tài chính.
Tuy nhiên, đây chỉ là một ví dụ trừu tượng. Thực tế, mỗi người có điều kiện sống và mục tiêu tài chính khác nhau. Con đường đến với tự do tài chính là một hành trình khó khăn và đòi hỏi sự quyết tâm và kiên nhẫn từ bạn.

Tự do tài chính là gì
Xu hướng nghỉ hưu sớm là gì?
Tự do tài chính và nghỉ hưu sớm, hay còn gọi là FIRE (Financial Independence, Retire Early), là việc đạt đến sự độc lập tài chính và nghỉ hưu trước tuổi nghỉ hưu trung bình.
Nghỉ hưu sớm là cách để mọi người có thể tận hưởng cuộc sống mà không bị áp lực từ công việc căng thẳng, mối quan hệ công sở hay những áp lực từ đối tác. Trên thế giới, nhiều nền văn hóa lao động như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc… đặt nhiều áp lực lớn lên tinh thần và sức khỏe của người lao động. Do đó, những người trẻ ngày nay với những cảm nhận mới muốn thoát ra khỏi vòng xoay của công việc, hướng tới một cuộc sống đáng sống hơn, và thuật ngữ FIRE đã ra đời từ đó.
Tại sao nên tự do tài chính?
Tự do và độc lập là những điểm đầu tiên mà ta nghĩ đến khi nhắc đến tự do tài chính. Bạn có khả năng duy trì sự độc lập trong nhiều lĩnh vực khác của cuộc sống khi có kiểm soát về tài chính của mình.
Khi bạn là chủ tài chính của mình, bạn có thể tự tin rằng không còn phụ thuộc vào ai hay bất cứ điều gì.
Sự độc lập tài chính cho phép bạn có thể nghỉ hưu sớm mà không phải lo lắng về chi tiêu hàng ngày. Điều này giúp bạn có nhiều thời gian hơn cho bản thân, gia đình, sở thích và sức khỏe. Bạn có thể thực hiện các kế hoạch cá nhân, theo đuổi những giấc mơ hoặc khám phá thế giới, và dành thời gian cho những sở thích mà không bị áp lực từ các chỉ số hiệu suất hay hạn chế thời gian.
Tự chủ tài chính cũng đồng nghĩa với việc bạn không còn phải đối mặt với căng thẳng từ công việc hay những vấn đề xã hội không cần thiết.
Nguyên tắc tự do tài chính là gì?
Phần lớn chúng ta thường nghĩ rằng cần phải cố gắng kiếm được nhiều tiền. Tuy nhiên, điều này không phải lúc nào cũng đúng. Nếu chúng ta dành quá nhiều thời gian và công sức để làm việc để kiếm tiền, nhưng sau đó lại sử dụng tiền đó để sống xa hoa vượt quá khả năng chi trả, kết quả sẽ là bạn vẫn sống trong vòng xoáy của công việc, chỉ để trả nợ mà thôi.
Càng cố gắng vất vả để kiếm tiền, bạn lại càng có xu hướng chi tiêu để giảm stress. Điều này dẫn đến việc bạn phải làm việc nhiều hơn để kiếm tiền để trang trải chi phí hàng tháng. Đây giống như một vòng xoáy, khi bạn buộc một con chuột vào một chiếc bánh xe và thả nó vào vòng tròn, con chuột sẽ chạy vòng vòng, cảm thấy như có người đuổi theo mình. Bạn cứ chạy mãi, chạy mãi, đến khi kiệt sức.

Nguyên tắc tự do tài chính là gì
Dưới đây sẽ là 4 nguyên tắc dành cho bạn:
Tiết kiệm là ‘quốc sách’
Tích lũy tiền là một yếu tố cực kỳ quan trọng để đạt được tự do tài chính. Bạn cần có một quỹ dự phòng để đối phó với các tình huống khẩn cấp như bệnh tật, mất việc đột ngột và các chi phí cần thiết trong tương lai. Hãy dành từ 45 đến 75% thu nhập hàng tháng để tiết kiệm cho tương lai. Mỗi đồng bạn tiết kiệm hôm nay sẽ là nguồn tài nguyên cho bạn trong những ngày sau này.
Việc tiết kiệm và tích lũy là cơ sở quan trọng để bạn có thể kiểm soát được tình hình tài chính cá nhân. Nếu không thực hiện việc tiết kiệm, bạn sẽ không bao giờ có khả năng giàu có và đạt được sự độc lập tài chính.
Tăng nguồn thu nhập
Tự do tài chính đơn giản là khi thu nhập của bạn luôn lớn hơn chi tiêu. Để đảm bảo mức sống ổn định và không bị hạn chế trong chi tiêu, bạn cần tăng nguồn thu nhập, cả chủ động và thụ động. Tại trung tâm của tự do tài chính là việc có một thu nhập đủ lớn để đáp ứng các chi phí. Để xây dựng một quỹ tài chính giàu có, thu nhập của bạn phải tăng lên. Điều này sẽ giúp bạn không phụ thuộc quá nhiều vào tiền bạc.
Khi thu nhập tăng lên, khoảng cách để đạt đến tự do tài chính cũng sẽ ngắn lại. Để đạt được điều này, bạn cần tăng cường hiệu suất công việc, tìm cách tăng lương, và làm việc chăm chỉ để kiếm tiền. Đồng thời, việc đa dạng hóa nguồn thu nhập cũng rất quan trọng, không nên dựa vào một nguồn thu duy nhất.
Đối với thu nhập thụ động, bạn chỉ cần đầu tư công sức một lần nhưng thu nhập vẫn tiếp tục đến với bạn. Ví dụ như sản xuất video trên YouTube, tạo podcast, bán khóa học trực tuyến, hoặc đầu tư chứng khoán là những ví dụ phổ biến hiện nay.
Quản lý chi tiêu hợp lý
Để có một bức tranh tài chính tổng quan, bạn cần phải phân biệt rõ giữa các khoản chi tiêu cố định và biến đổi. Các khoản chi tiêu cố định bao gồm tiền nhà, xăng xe, ăn uống, điện, nước… Đây là những chi phí mà bạn cần phải chi hàng tháng và bạn nên cố gắng duy trì chúng ở mức cố định.
Nếu bạn không cắt giảm những nhu cầu vật chất không thực sự cần thiết, sự lãng phí sẽ dần khiến ngân sách của bạn bị thiếu hụt, và tiết kiệm sẽ bị tiêu tan nhanh chóng. Điều này có thể ảnh hưởng đến kế hoạch tự do tài chính và khả năng nghỉ hưu sớm của bạn.
Quy tắc 4%
Quy tắc 4% là nguyên tắc cơ bản mà người có kế hoạch tự do tài chính nghỉ hưu sớm cần nắm rõ và tuân thủ.
Có thể hiểu đơn giản, bạn đạt tự do tài chính khi đã sở hữu số tiền gấp 25 lần tổng chi phí sinh hoạt trong 1 năm của bản thân. Sau khi nghỉ hưu, mỗi năm bạn sẽ trích 4% số tiền mình có (tích lũy hoặc thu nhập thụ động sau lạm phát) để phục vụ sinh hoạt, chi tiêu.
Các bạn có thể áp dụng quy tắc 4% để tính toán số tiền cần thiết để bản thân đạt tự do tài chính và nghỉ hưu sớm. Quy tắc này được phát triển bởi ông William P. Bengen sau khi phân tích thị trường trong suốt 75 năm, nhận thấy rằng: “Trong chu kỳ 30 năm, 90% nhà đầu tư có thể bảo toàn được khoản tiền đầu tư của mình khi mỗi năm rút ra 4% số tiền ấy, với mức lạm phát trung bình là 3%”.
Công thức tự do tài chính:
Chi phí chi tiêu 1 tháng x 12 tháng / 4% = Số tiền cần để tự do tài chính |
Ví dụ: Giả sử trung bình mỗi tháng bạn chi tiêu 15 triệu.
Áp dụng công thức, ta có 15 triệu x 12 tháng / 4% = 4,5 tỷ.
Hoặc 15 triệu x 12 tháng x 25 = 4,5 tỷ.
Đây là số tiền bạn cần tích lũy để mỗi năm có thể rút 4% mà không ảnh hưởng đến vốn gốc ban đầu. Khi tích lũy đến đây bạn có thể tự do tài chính nghỉ hưu sớm.
Tuy nhiên, con số này chỉ mang tính chất tham khảo bởi nền kinh tế có thể bị ảnh hưởng bởi tình trạng lạm phát và khủng hoảng tài chính không lường trước được. Do đó, bạn có thể điều chỉnh mức rút ra là 3% tổng giá trị tài sản mỗi năm để đảm bảo an toàn.
Đầu tư
Ngoài việc làm việc chăm chỉ và hạn chế chi tiêu, tạo ra nguồn thu nhập thụ động là một trong những cách nhanh nhất để đạt được tự do tài chính. Điều này bao gồm việc học cách đầu tư để tăng lên giá trị của số tiền bạn có.
Một nguyên tắc cơ bản trong đầu tư là đầu tư càng nhiều càng tốt, để tận dụng lợi tức lãi kép. Quá trình này đòi hỏi bạn tăng lượng đầu tư hàng năm với tỷ lệ tăng cao hơn so với thu nhập của bạn.
Bạn có thể học cách đầu tư vào các thị trường như chứng khoán, vàng, tiền điện tử, bất động sản, hoặc thậm chí đầu tư vào bản thân mình. Những quyết định đầu tư này giúp bạn tạo ra một cuộc sống dễ dàng hơn và từ từ thực hiện được các mục tiêu của bản thân.

Đầu tư
Cần bao nhiêu tiền để đến được tự do tài chính?
Để đạt được tự do tài chính, bạn có thể cảm thấy cần một số tiền lớn và tự hỏi: “Cần bao nhiêu tiền để đạt được tự do tài chính?” Tuy nhiên, không có một số tiền cụ thể cho mục tiêu này vì mỗi người có nhu cầu khác nhau. Điểm quan trọng nằm ở việc duy trì sự cân bằng giữa thu nhập và chi tiêu.
Để đạt được tự do tài chính, bạn cần xác định rõ nhu cầu của mình, lập kế hoạch chi tiêu hợp lý và quyết định một khoản tiền dự trữ để có một cuộc sống thoải mái, không cảm thấy áp lực. Số tiền cần để đạt được tự do tài chính nên bao gồm:
- Chi tiêu cơ bản hàng ngày như tiền nhà, ăn uống, điện nước và đi lại.
- Chi tiêu linh hoạt như tụ tập bạn bè, du lịch, các sự kiện gia đình và các mối quan hệ xã hội.
- Quỹ dự trữ cho những tình huống khẩn cấp như bệnh tật hoặc các sự cố bất ngờ.
- Tiết kiệm cho các kế hoạch lớn trong tương lai như mua xe, mua nhà, đi du lịch và nhiều hơn nữa.
- Khoản tiền dành cho việc học tập và phát triển cá nhân.
7 cấp độ tự do tài chính theo Grant Sabatier – Bạn đang ở đâu?
Cấp độ 1: Có tài khoản dự phòng
Khi bạn đủ tiền để chi trả cho những trường hợp khẩn cấp trong ít nhất 3 đến 6 tháng. Tiền lương được nhận hàng tháng sẽ không còn là vấn đề nữa.
Một bất ngờ là ngay cả những người giàu có hay tầng lớp trung lưu vẫn phải sống trông chờ vào khoản thu nhập hàng tháng.
Cấp độ 2: Đủ tiền cho những kì nghỉ
Đôi khi bạn muốn có một kỳ nghỉ bất ngờ cùng người thân. Cấp độ 2 của tự do tài chính cho phép bạn có thể tạm thời rời khỏi công việc trong thời gian ngắn và vẫn có đủ chi phí cho những chuyến du lịch. (Tất nhiên chi phí này nằm ngoài khoản tiết kiệm dự phòng cho những trường hợp khẩn cấp)
Cấp độ 3: Hạnh phúc với tiền bạc
Vượt qua cấp độ 2 tức là bạn hoàn toàn đã tạo cho mình được một khoản kha khá để dành cho các mục tiêu như lập quỹ khẩn cấp và đầu tư cho hưu trí.
Sabatier nhấn mạnh rằng việc bạn có nhiều tiền không đồng nghĩa với việc bạn thực sự tiết kiệm được số tiền đó. Ông chỉ ra một thực tế là hầu hết người Mỹ đều sống bằng nợ.
Cấp độ 4: Tự do trong lựa chọn
Đó là khi bạn có đủ tiềm lực về tài chính để rời bỏ công việc làm công. Bạn có thể dành thời gian cho sở thích mà không cần suy nghĩ đến mức lương.
Đây cũng là cấp độ mà nhiều người mong muốn. Khi có thể tự do theo đuổi đam mê hoặc chăm sóc gia đình mà không phải đắn đo nhiều về thu nhập.

Cấp độ 4: Tự do trong lựa chọn
Cấp độ 5: Sẵn sàng để nghỉ hưu
Bạn có khoản tiền tiết kiệm đủ nhiều để trích ra một con số cố định hàng tháng đến hết đời. Tuy nhiên số tiền này đủ để chi trả cho những nhu cầu cơ bản và bạn phải cắt giảm một số nhu cầu và chi tiêu vô cùng kỉ luật.
Nhiều bạn trẻ trên khắp thế giới đang hướng đến cấp độ này trong phong trào F.I.R.E (Độc lập tài chính, nghỉ hưu sớm). Nguyên tắc của phong trào này là tiết kiệm tối đa 50 – 75% thu nhập của bạn để tích lũy tài sản từ đó tạo ra các nguồn thu nhập thụ động để chi trả cho các chi phí hưu trí.
Cấp độ 6: Đủ đầy cho cuộc sống trong mơ
Để đến được đây, đòi hỏi bạn phải có sự thay đổi trong suy nghĩ để thoát khỏi những khuôn mẫu truyền thống về tài chính cá nhân. Bạn sẽ phải đầu tư phần lớn trong thu nhập của bạn hoặc có thể chuyển sang lối sống tối giản hơn để giảm đáng kể chi phí sinh hoạt.
Sabatier cho rằng những người đã đạt được sự độc lập về tài chính có thể sống hoàn toàn bằng thu nhập được tạo ra từ các khoản đầu tư của họ.
Cấp độ 7: Có nhiều hơn số tiền mà bạn có thể chi tiêu
Trong khi những người ở cấp độ 6 vẫn cần theo dõi sự thay đổi trong danh mục đầu tư để đảm bảo kế hoạch tài chính thì những người ở cấp độ 7 không cần suy nghĩ nhiều về điều này. Sabatier cho rằng bạn đang ở cấp độ 7 khi bạn có nhiều tiền hơn những gì bạn cần. Tiền bạc không còn là sự lo lắng và không phải là điều cần thiết cho sự tồn tại của bạn.
Hiện nay có nhiều cách chia cấp độ tự chủ tài chính khác nhau, bạn có thể tìm hiểu mô hình 8 cấp độ tự do tài chính dưới đây để xem bản thân đang ở đâu nhé!
- Cấp 1: Có tiền dự phòng. Bạn có đủ tiền chi trả cho sinh hoạt từ 3 đến 6 tháng.
- Cấp 2: Đủ tiền cho những kì nghỉ. Bạn có đủ tiền cho một kỳ nghỉ ngắn hạn bất ngờ.
- Cấp 3: Chi tiêu thoải mái. Bạn có thể chi tiêu cho những thứ mình muốn mà không phải băn khoăn.
- Cấp 4: Tự do làm việc mình muốn. Bạn có thể làm việc theo đam mê để kiếm sống.
- Cấp 5: Có thể “nghỉ hưu”. Bạn có khoản tiền tiết kiệm đủ nhiều để trích ra chi tiêu hàng tháng đến hết đời.
- Cấp 6: Sống dư dả. Bạn có đủ số tiền để sống thoải mái đến cuối đời mà không lo nghĩ.
- Cấp 7: Đủ đầy cho cuộc sống trong mơ. Khoản tiền thụ động thoải mái cho bạn chi tiêu bất cứ thứ gì.
- Cấp 8: Không thể tiêu hết tiền của mình. Ở cấp độ này, bạn có nhiều hơn số tiền mà bản thân có thể tiêu.
Kết luận
Tự do tài chính là trạng thái mà bạn có đủ tài chính để không phụ thuộc vào nguồn thu nhập chính, có thể duy trì một cuộc sống thoải mái và tự do quyết định về tài chính mà không gặp áp lực. Điều này bao gồm khả năng chi trả các chi phí cơ bản như nhà cửa, ăn uống, đi lại mà không phải lo lắng về tài chính hàng tháng. Ngoài ra, tự do tài chính cũng cho phép bạn đầu tư vào những hoạt động và sở thích cá nhân mà không cần bận tâm đến thu nhập từ công việc chính.
Đối với mỗi người, tự do tài chính có thể có những ý nghĩa khác nhau, nhưng điểm chung là khả năng tự chủ và độc lập về tài chính. Việc đạt được tự do tài chính đòi hỏi kế hoạch cẩn thận, quản lý tài chính thông minh, đầu tư hiệu quả và kiên nhẫn trong quá trình tích lũy tài sản.